-
Kανονισμός για την οργάνωση του προγράμματος Πρακτικής Άσκησης Γενικής Φάσης του Π.Τ.Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Στόχος της Γενικής Φάσης της Πρακτικής Άσκησης
Στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης Γενικής Φάσης βασικός στόχος είναι να εξοικειωθούν οι φοιτητές/τριες με το παιδαγωγικό περιβάλλον των σχολικών μονάδων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε όλες του τις λειτουργικές εκφάνσεις, μέσα από την ενεργό παρουσία και συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.Αντικείμενο Πρακτικής Άσκησης Γενικής Φάσης
Η Πρακτική Άσκηση Γενικής Φάσης είναι σχεδιασμένη κατά τέτοιο τρόπο ώστε οι φοιτητές/τριες από το πρώτο έτος των σπουδών τους να αποκτούν πολύπλευρη παιδαγωγική εμπειρία αφενός συμμετέχοντας στην εκπαιδευτική διαδικασία και αφετέρου βιώνοντας εκ ων έσω τις λοιπές συλλογικές διαδικασίες που συνθέτουν την λειτουργία μιας σύγχρονης σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Ειδικότερα, οι φοιτητές/τριες έρχονται σε επαφή με όλες ή σχεδόν όλες τις τάξεις (σε περίπτωση που δεν επαρκούν τα τμήματα μπορούν να χωρίζονται οι τάξεις σε κύκλους : Α’-Β’, Γ’-Δ’ ΚΑΙ Ε’-ΣΤ’) καθώς και με όλες τις υπόλοιπες δομές που συνθέτουν τον κύκλο λειτουργίας του Δημοτικού Σχολείου όπως: τα ολοήμερα τμήματα, τα τμήματα ένταξης, υποδοχής, τα ειδικά σχολεία, τα ολιγοθέσια, τα πειραματικά σχολεία.Διαβάστε εδώ τον Οδηγό Κανονισμός Πρακτικής Άσκησης Γενικής Φάσης
-
«Κλασικό» Πρόγραμμα Πρακτικών Ασκήσεων – Μη Χρηματοδοτούμενο
Σύμφωνα με το κλασικό Πρόγραμμα Πρακτικών Ασκήσεων οι φοιτητές κατά το 6ο ακαδημαϊκό εξάμηνο και με την προϋπόθεση ότι έχουν περατώσει με επιτυχία το υποχρεωτικό μάθημα «Σχολική Παιδαγωγική» κατά τα προηγούμενα εξάμηνα των σπουδών τους, συμμετέχουν στο μάθημα Πρακτικών Ασκήσεων Ανάλυση του Διδακτικού Πεδίου (ΠΡ-Α).
Στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης αυτής οι φοιτητές έρχονται σε επαφή με το περιβάλλον των σχολικών μονάδων, όπου παρακολουθούν διδασκαλίες και διαδικασίες, ενώ παράλληλα ασχολούνται σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με θέματα Γενικής Διδακτικής.
Η επιτυχής ολοκλήρωση της Α’ Φάσης των Πρακτικών Ασκήσεων σε συνδυασμό με την επιτυχή περάτωση των μαθημάτων : Βασικές Έννοιες της Γλωσσικής Επιστήμης-Νεοελληνική Γλώσσα (ΥΔ0001), Βασικές Έννοιες των Φυσικών Επιστημών και Διδακτική των Φυσικών Επιστημών (ΥΓ0001), Εισαγωγή στις Βάσεις και τις Βασικές Έννοιες των Μαθηματικών (ΥΓ0003), Η Ιστορία και η Διδακτική της (ΥΒ0003), Επίλυση Προβλήματος (ΥΓ0007), Εισαγωγή στις Βασικές Έννοιες της Παιδαγωγικής και της Παιδαγωγικής των Μέσων (ΥΑ0007), επιτρέπει στους φοιτητές να παρακολουθήσουν τη Β’ Φάση των Πρακτικών Ασκήσεων.
Κατά τη Β’ Φάση των Πρακτικών Ασκήσεων η οποία διενεργείται κατά το 7ο ακαδημαϊκό εξάμηνο των σπουδών, οι φοιτητές παρακολουθούν τα εξαμηνιαία μαθήματα:
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Γλώσσας (ΠΡ-Β1)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική των Μαθηματικών (ΠΡ-Β2)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Φυσικής (ΠΡ-Β3)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Ιστορίας (ΠΡ-Β4)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική με Νέα Μέσα (ΠΡ-Β5)
Η επιτυχής ολοκλήρωση της φάσης αυτής επιτρέπει τη συμμετοχή των φοιτητών στη Γ’ Φάση των Πρακτικών Ασκήσεων.
Κατά τη φάση αυτή οι φοιτητές παρακολουθούν τα εξαμηνιαία μαθήματα:
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Γλώσσας (ΠΡ-Γ1)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική των Μαθηματικών (ΠΡ-Γ2)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Φυσικής (ΠΡ-Γ3)
- Εφαρμοσμένη Διδακτική της Ιστορίας (ΠΡ-Γ4)
-
Πρόγραμμα Πρακτικών Ασκήσεων ΕΣΠΑ
Η διάρθρωση του προγράμματος προβλέπει σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με το «κλασσικό» πρόγραμμα κατά το 7ο και 8ο εξάμηνο των σπουδών των φοιτητών.
Οι φοιτητές που συμμετέχουν σε αυτό πρέπει να έχουν ολοκληρώσει με επιτυχία τις Πρακτικές Ασκήσεις της Α’ Φάσης και να πληρούν τις ίδιες προϋποθέσεις με αυτές που απαιτούνται για τη συμμετοχή στη Β’ Φάση Πρακτικών Ασκήσεων του «κλασσικού» προγράμματος.
Κατά το 7ο εξάμηνο των σπουδών εκτός από τη συμμετοχή στα μαθήματα του «κλασσικού» προγράμματος διενεργούν και τρίμηνη πρακτική άσκηση σε σχολικούς και εξωσχολικούς φορείς. Η άσκηση αυτή κατανέμεται: 2 μήνες σε δημόσια σχολεία και 1 μήνας σε εξωσχολικούς φορείς, όπως ερευνητικά ινστιτούτα, μουσεία, πινακοθήκες, εκδοτικούς οίκους, εκπαιδευτικούς οργανισμούς κτλ.
Η Πρακτική Άσκηση στους εξωσχολικούς φορείς μπορεί να διενεργηθεί είτε κατά την περίοδο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου του έτους είτε σε άλλη περίοδο που δηλώνεται από τους συμμετέχοντες φοιτητές, αλλά σε κάθε περίπτωση πριν την εφαρμογή των διδασκαλιών των πρακτικών ασκήσεων κατά το 8ο εξάμηνο και μέσα στο χρονικό διάστημα του 7ου εξαμήνου.
Το τμήμα που διενεργείται σε σχολικούς φορείς πραγματοποιείται την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, έχοντας ως στόχο να εξοικειώσει τους φοιτητές με τις διοικητικές διαδικασίες των σχολικών μονάδων, να συμμετέχουν ενεργά στις διαδικασίες του παιδαγωγικού σχεδιασμού και να ευαισθητοποιηθούν σε παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά θέματα.
Το τμήμα της Πρακτικής Άσκησης που διενεργείται σε εξωσχολικούς φορείς έχει ως στόχο να εντάξει τους φοιτητές σε εναλλακτικά περιβάλλοντα εργασίας και να διευρύνει το αντικείμενο της πρακτικής τους άσκησης. Μέσω της πρακτικής άσκησης αυτής επιδιώκεται να αποκτηθούν από τους φοιτητές εμπειρίες από τον ευρύτερο επαγγελματικό τομέα, σε αντικείμενα τα οποία θα μπορούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους αλλά και να προσφέρουν μια πρώτη εμπειρία διαφορετικών επαγγελματικών προοπτικών.
Στη φάση αυτή παράλληλα με την πρακτική άσκηση στους σχολικούς και εξωσχολικούς φορείς παρακολουθούν και τα αντίστοιχα μαθήματα του προγράμματος πρακτικών ασκήσεων, καθώς αποτελεί απαραίτητο στοιχείο στο πλαίσιο της πρακτικής εκπαίδευσης των μελλοντικών εκπαιδευτικών.
Κατά το 8ο ακαδημαϊκό εξάμηνο οι συμμετέχοντες επιλέγουν μεταξύ τριών διαθέσιμων κατευθύνσεων στις οποίες θα διεξάγουν την τελευταία φάση των πρακτικών ασκήσεων (φάση διδασκαλιών):
Στο πλαίσιο της Πρακτικής Άσκησης αυτής οι φοιτητές παρακολουθούν θεωρητικά μαθήματα, εργαστήρια ή διαλέξεις και, ανάλογα και με τις οργανωτικές δυνατότητες του Τμήματος, διενεργούν έως 8 διδασκαλίες σε κάθε μάθημα, στις συνεργαζόμενες σχολικές μονάδες.
Στην οργάνωση του Προγράμματος Πρακτικών Ασκήσεων έχει προβλεφθεί η παρακολούθηση της πορείας των φοιτητών από συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ του προσωπικού του Τμήματος, που ενεργούν ως Επόπτες-Σύμβουλοι των φοιτητών. Οι επόπτες-σύμβουλοι επιλέγονται με βάση τη συνάφεια του γνωστικού τους αντικειμένου ως προς το αντικείμενο της πρακτικής άσκησης του κάθε φοιτητή, ενώ σε κάθε επόπτη-σύμβουλο αντιστοιχεί ένας μικρός αριθμός φοιτητών που εποπτεύει, προκειμένου να μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά το έργο της επίβλεψης και της συμβουλευτικής των φοιτητών.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής των διδασκαλιών στις σχολικές μονάδες οι φοιτητές παρακολουθούνται και αξιολογούνται από προσωπικό του Τμήματος και από τους διδάσκοντες των μαθημάτων, ενώ υπάρχει και ενεργή συμμετοχή και από τους διδάσκοντες εκπαιδευτικούς των σχολικών τάξεων στις σχολικές μονάδες που διενεργείται η πρακτική άσκηση.
Για τη διενέργεια των πρακτικών ασκήσεων το Τμήμα συνεργάζεται με το σύνολο των σχολικών μονάδων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ρόδου, ενώ διευρυμένη συνεργασία βάσει και της κείμενης νομοθεσίας (άρθρο 91, του Ν. 1566/85 και άρθρο 111, του Ν. 1892/90 -ΦΕΚ 101Α΄- και Φ.27/148/Γ1/160/14.2.95 απόφαση του ΥΠΕΠΘ) υπάρχει με τα Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία της Ρόδου.
Επιπλέον, για τη διενέργεια των πρακτικών ασκήσεων του προγράμματος του ΕΣΠΑ έχει διαμορφωθεί ένα δίκτυο συνεργαζόμενων φορέων, επιχειρήσεων και οργανισμών στους οποίους μπορούν να απασχοληθούν οι φοιτητές.
Οι φορείς με τους οποίους έχει συναφθεί συνεργασία από το Τμήμα (46 φορείς) παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί, κατανεμημένοι σε φορείς εντός και εκτός της έδρας του Τμήματος.
Η οργάνωση των Πρακτικών Ασκήσεων του Προγράμματος ΕΣΠΑ παρακολουθείται από το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης.
Στόχοι της Πρακτικής Άσκησης
Στο πλαίσιο της Α’ Φάσης της Πρακτικής Άσκησης στόχος είναι να έρθουν οι φοιτητές σε επαφή με το περιβάλλον των σχολικών μονάδων, όπου παρακολουθούν διδασκαλίες και διαδικασίες, ενώ παράλληλα ασχολούνται σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο με θέματα Γενικής Διδακτικής.
Στο πλαίσιο της Β’ Φάσης, στόχος του Προγράμματος της Πρακτικής Άσκησης είναι η εισαγωγή των φοιτητών στην ειδική διδακτική των μαθημάτων αυτών στο πλαίσιο της σχολικής εκπαίδευσης, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο.
Στόχος της Γ’ Φάσης της Πρακτικής Άσκησης είναι η μεγαλύτερη εξοικείωση των φοιτητών με το μελλοντικό εργασιακό τους περιβάλλον, αλλά και η απόκτηση απαραίτητων θεωρητικών και πρακτικών γνώσεων και η ανάπτυξη απαραίτητων δεξιοτήτων αναφορικά με τη διδακτική των μαθημάτων αυτών.
Το πρόγραμμα πρακτικών ασκήσεων του ΕΣΠΑ αποτελεί καινοτόμο πρόγραμμα διενέργειας των πρακτικών ασκήσεων το οποίο έχει ως στόχο την αναβάθμιση της πρακτικής άσκησης των φοιτητών σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία, τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό αλλά και την προώθηση των δεσμών και της συνεργασίας μεταξύ της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας.
Εξοικείωση ασκουμένων με το περιβάλλον του φορέα εκτέλεσης της πρακτικής άσκησης
Οι φοιτητές του Τμήματος που διενεργούν την πρακτική τους άσκηση έχουν αποκτήσει μέσω του προγράμματος σπουδών ένα καλό θεωρητικό υπόβαθρο σχετικά με την παιδαγωγική επιστήμη και την εκπαιδευτική πραγματικότητα, ωστόσο εμφανίζουν μικρή εξοικείωση με το πραγματικό περιβάλλον των σχολικών μονάδων.
Ανάμεσα λοιπόν στους σκοπούς της άσκησής τους είναι να έρθουν σε επαφή και να γνωρίσουν κατά το δυνατόν καλύτερα την πραγματικότητα των σχολικών μονάδων.
Στο πλαίσιο της εξοικείωσης αυτής στο Πρόγραμμα των Πρακτικών Ασκήσεων του ΕΣΠΑ έχει αυξηθεί σημαντικά ο χρόνος άσκησης των φοιτητών στις σχολικές μονάδες, αγγίζοντας τους 2 μήνες πραγματικής απασχόλησης, αλλά και το εύρος εμπλοκής τους στις διδακτικές και διοικητικές δραστηριότητες.
Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη παροχής και εναλλακτικών εμπειριών αλλά και σύνδεσης της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας έχει δοθεί στους φοιτητές η δυνατότητα απασχόλησης για περίοδο ενός μήνα και σε εξωσχολικούς φορείς.
Σύνδεση του αντικειμένου απασχόλησης κατά την πρακτική άσκηση με την εκπόνηση πτυχιακής / διπλωματικής εργασίας
Η πρακτική άσκηση των φοιτητών του Τμήματος συνδέεται άμεσα με την εκπόνηση πτυχιακής εργασίας, καθώς τους δίνει τη δυνατότητα να εφαρμόσουν και στην πράξη τις θεωρητικές τους γνώσεις. Επιπλέον, η πρόσβαση σε σχολικές μονάδες και τάξεις δίνει την ευκαιρία συνεργασιών και εμπειρικής έρευνας στο πεδίο των σπουδών τους.
Δίκτυο διασύνδεσης του Τμήματος με ΚΠΠ Φορείς
Το Τμήμα στο πλαίσιο του προσανατολισμού και του αντικειμένου του έχει αναπτύξει συνεργασία με το σύνολο των σχολικών μονάδων της Ρόδου και ιδιαίτερα με τα Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία, τα οποία τελούν και υπό την εποπτεία του. Επιπλέον μέσω του προγράμματος πρακτικών ασκήσεων του Προγράμματος ΕΣΠΑ έχει αναπτυχθεί μια σειρά συνεργασιών με εξωσχολικούς φορείς οι οποίοι υποδέχονται τους συμμετέχοντες φοιτητές, σε όλη την επικράτεια.
Προϋποθέσεις και απαιτήσεις για τη συνεργασία του Τμήματος με τους φορείς εκτέλεσης της πρακτικής άσκησης
Στην περίπτωση του «κλασικού» προγράμματος πρακτικών ασκήσεων του Τμήματος οι φοιτητές ασκούνται στις σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το σύνολο αυτών στη Ρόδο συνεργάζονται με το Τμήμα και δεν υφίσταται κάποια ειδική απαίτηση από αυτές. Ωστόσο το Τμήμα μεριμνά ώστε η παρουσία των φοιτητών του στις σχολικές μονάδες και η διεξαγωγή των πρακτικών ασκήσεων να ανταποκρίνεται στους σκοπούς της πρακτικής άσκησης όπως αυτοί έχουν τεθεί από το Τμήμα.
Στην περίπτωση του προγράμματος πρακτικών ασκήσεων που χρηματοδοτείται μέσω του ΕΣΠΑ και ιδιαίτερα στην περίπτωση των εξωσχολικών φορέων στους οποίους ασκούνται οι φοιτητές, το Τμήμα απαιτεί από τους συμμετέχοντες φορείς την καταγραφή των εργασιών στις οποίες απασχολήθηκαν οι φοιτητές, ενώ μέσω του πρωτοκόλλου συνεργασίας διαπιστώνεται, εάν και κατά πόσο η πρακτική άσκηση που θα διενεργηθεί σε ένα φορέα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη του φοιτητή και εάν και κατά πόσο ευθυγραμμίζεται με τους στόχους της πρακτικής άσκησης.
Σχέση μεταξύ των εκπαιδευτικών / εποπτών του Τμήματος και των εκπροσώπων του φορέα εκτέλεσης της Πρακτικής Άσκησης
Η συνεργασία μεταξύ των εποπτών του Τμήματος και των εκπροσώπων των φορέων πρακτικής άσκησης είναι συνεχής, προκειμένου να διαπιστώνεται η ομαλή εξέλιξη της πρακτικής άσκησης. Επιπλέον, από το Τμήμα οργανώνονται και ημερίδες ή σεμινάρια στα οποία καλούνται και οι συμμετέ 34χοντες εξωσχολικοί φορείς προς ενημέρωση αλλά και παρουσίαση του έργου που έχει συντελεστεί.
Παρακολούθηση και υποστήριξη των ασκούμενων φοιτητών
Οι φοιτητές κατά τη διενέργεια των πρακτικών τους ασκήσεων βρίσκονται υπό την επίβλεψη είτε του αρμόδιου μέλους ΔΕΠ είτε των αποσπασμένων στο Τμήμα εκπαιδευτικών οι οποίοι βοηθούν στη διενέργεια των πρακτικών ασκήσεων. Επιπλέον, στο πρόγραμμα πρακτικών ασκήσεων του ΕΣΠΑ οι φοιτητές παρακολουθούνται και από το Γραφείο Πρακτικής Άσκησης, το οποίο έχει και αυτή την αρμοδιότητα.
Παράλληλα, η άσκησή τους παρακολουθείται και από συνεργαζόμενους με το πρόγραμμα εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων στις οποίες πραγματοποιούν την άσκησή τους και οι οποίοι λειτουργούν ως μέντορες για τους ασκούμενους φοιτητές.
Οι φοιτητές για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίσουν μπορούν να επικοινωνούν με τους αρμόδιους διδάσκοντες μέλη ΔΕΠ των μαθημάτων, τους αποσπασμένους εκπαιδευτικούς ενώ επιπλέον στην περίπτωση του προγράμματος του ΕΣΠΑ, μπορούν να επικοινωνήσουν με το γραφείο πρακτικής άσκησης, με τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του προγράμματος ή και με τους εκπαιδευτικούς/μέντορες της σχολικής μονάδας στην οποία διενεργούν την πρακτική τους άσκηση.